Phở bò tái là món được nhiều người yêu thích nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Điển hình là cô gái 25 bị sán dài 6m kí sιɴʜ trong người, phải nhờ đến sự can thiệp của bác sĩ.
Nhiễm sán do thói quen ăn thịt sống, thịt tái
Theo thông tin từ Bệnh viện Đặng Văn Ngữ (trực thuộc Viện Sốt rét, Ký sιɴʜ trùng, Côn trùng Trung ương), vừa tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân N.T.H (25 t.uổi, Hà Nội) bị sán kí sιɴʜ trong người.
Nữ bệnh nhân cho biết, cô hốt hoảng khi phát hiện ở đồ lót của mình có vật thể lạ giống những đoạn dây trắng có hình xơ mít chuyển động và ngọ nguậy. Thấy bệnh xuất hiện ở phần tế nhị, H. lên mạng tìm hiểu và cho ra thông tin có thể là sán. Sau đó cô gái để ý mỗi lần “đi nặng” thấy vật thể lạ này trong nên đã vội đến bệnh viện thăm khám.
Trước tình trạng này của nữ bệnh nhân, PGS.TS.BS Đỗ Trung Dũng – Trưởng khoa Ký sιɴʜ Trùng, Viện Sốt rét – Ký sιɴʜ trùng – Côn trùng Trung ương cho hay: “Những biểu hiện mà nữ bệnh nhân H. kể trên gặp phải là biểu hiện điển hình của nhiễm sán dây bò. Thông thường đốt sán dây bò khi ra ngoài môi trường thì vẫn có thể còn chuyển động nhưng đốt sán dây lợn thường chỉ dính theo phân ra ngoài và không chuyển động như sán dây bò”.
Qua xét nghiệm phân tìm thấy đốt sán và cả trứng sán dây. Bác sĩ chẩn đoán cô nhiễm sán dây bò và chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc điều trị sán dây trưởng thành. Kết quả, thu lại con sán dây dài 6m sau khi cho cô uống thuốc xổ. H cho biết mình không có thói quen ăn thịt sống, thịt tái. Tuy nhiên, H lại hay ăn phở bò tái và lẩu bò.
Ngoài cô gái này, bệnh viện Đặng Văn Ngữ cũng từng tiếp nhận điều trị cho nam bệnh nhân T.M.T. (40 t.uổi, Hải Phòng) với tình trạng đau bụng âm ỉ vùng quanh rốn. T cho biết, anh có thói quen hay ăn thịt tái vì có cảm giác thịt ngọt, ngon và bổ dưỡng hơn. Không riêng thịt bò mà thịt lợn khi luộc, anh T thích ăn khi thịt còn giữ lại màu hồng bên trong. Bác sĩ đã chỉ định cho bệnh nhân các xét nghiệm và hướng dẫn lấy mẫu bệnh phẩm đốt sán. Kết quả, bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm sán dây trưởng thành.
PGS.TS Đỗ Trung Dũng cho biết, thời gian gần đây, tại Bệnh viện Đặng Văn Ngữ tiếp nhận nhiều bệnh nhân tới khám các bệnh liên quan tới ký sιɴʜ trùng dù hiện nay, điều kiện sống, vấn đề vệ sιɴʜ cá nhân, vệ sιɴʜ môi trường đã được cải thiện hơn trước đây khá nhiều.
Nguyên nhân khiến nhiều người nhiễm sán là do không bỏ được thói quen thích ăn thực phẩm tái, sống, chưa được nấu chín. Ngay cả khi ăn lẩu bò hoặc phở bò, nước lẩu không đủ sôi, thịt chưa chín kỹ cũng sẽ là nguyên nhân dẫn tới căn bệnh này.
Sán có thể tồn tại 25 năm trong cơ thể người
Bệnh sán dây trưởng thành phân bố rải rác nhiều nơi trên toàn quốc, tỷ lệ nhiễm dao động từ 0,5-12%; trong đó, tỷ lệ nhiễm sán dây bò là chủ yếu chiếm 70-80%, sán dây lợn chiếm tỷ lệ thấp 10-20%. Sán dây thường dài từ 2 – 4 mét, có khi tới 8 – 10 mét. Trong số những người đến khám bệnh, có khoảng 20% – 30% bệnh nhân bị các bệnh giun sán như sán lá gan, sán dây lợn, sán dây bò.
Theo, PGS.TS Dũng, nhìn bên ngoài sán dây có hình thể như một dải băng và có 3 phần. Phần đầu là một hình cầu mang 4 giác hút và có bộ phận bám dính, đốt cổ thường thắt lại. Phần thân gồm nhiều đốt và những đốt tùy theo độ phát triển mà có thể phân thành đốt sán non, đốt sán trưởng thành và đốt già.
Các đốt non sẽ mọc ra từ đốt cổ, còn các đốt già sẽ rụng dần. Sán dây trưởng thành ký sιɴʜ trong cơ thể người sẽ phát triển dần bằng cách nảy chồi, sιɴʜ đốt mới từ cổ, tạo ra hàng nghìn đốt sán mới.
Những con sán này sống nhiều năm trong cơ thể người và có thể tồn tại lên tới 25 năm. Chiều dài của sán dây bò trưởng thành lên tới 4-12m. Mỗi đốt già khi rụng ra ngoài có khoảng 50.000 trứng sán bên trong.
Để phòng bệnh sán dây điều đầu tiên phải làm chính là ăn chín, uống sôi. Không ăn thịt bò, thịt trâu sống hoặc tái, không ăn thịt đã nhiễm sán và nên tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần.
